Соёл, дипломат харилцааны хэрэгсэл болох франц хэл нь сэтгэлгээг бүрдүүлж, шүүмжлэлтэй сэтгэлгээг сорьдог уянгалаг, логикийн онцгой хослолыг эзэмшдэг. Франц хэлний хөгжмийн чадвар нь хөнгөхөн, нигүүлсэлтэйгээр хүчирхэг мессежийг хүргэх чадамжтай. Хойд болон Өмнөд Америк, Европ, Африк, Зүүн өмнөд Ази болон бусад орнуудад 400 сая гаруй хүн франц хэлээр ярьдаг гэсэн тооцоо бий. ЮНЕСКО нь франц хэлийг ажлын хэл болгон чухалчилж, франкофоны соёлыг янз бүрээр дэмжих замаар үүнийг сурталчлахад гайхах зүйл алга. Франц хэл бол олон оронд үүд хаалгыг нээж өгдөг түлхүүр юм.

Francophone culture days are an important part of intercultural dialogue.

Гуравдугаар сарын 20-ны Олон улсын Франкофоны өдрийг тохиолдуулан Монголын Францын Эвсэл нь Францын Элчин Сайдын Яам болон франкофоны түншүүдтэй хамтран Улаанбаатар хотын соёлын дурсгалт газруудад франц хэл, соёлын цуврал арга хэмжээг өргөн хүрээнд зохион байгууллаа. Хоёр долоо хоног гаруй хугацаанд Монгол дахь франц хэлээр ярьдаг хүмүүс болон сонирхогчид дуу хөгжим, театр, хоол, уран зохиол, дүрслэх урлаг, кино гэх мэт олон янзын франц хэл соёлын баялагийг тэмдэглэн өнгөрүүлэв.

Энэ жил Монголд 23 дахь удаагаа Франкофоны соёлын наадам болж байна. L’Alliance Française нь яруу найраг, уран уншлага, дуу, диктант, зохиомжийн уралдаанд идэвхтэй оролцдог залуучууд болон франц хэлний оюутнуудад ихээхэн ач холбогдол өгч байв. Тэргүүн байранд шалгарсан хүмүүсийг Парист долоо хоног аялах эрхээр шагнаж урамшууллаа. Франц хэлний уралдаанууд нь оролцогчдын франц хэлний боловсролыг сонирхоход хувь нэмэр оруулж, үзэгчдэд соёл, хэл, урлагийн янз бүрийн салбарт мэдлэгээ өргөжүүлэхэд тусалсан.

Монгол оюутнууд өөрсдийн авъяас чадвар, уран бүтээлээ тайзан дээр харуулах сорилтыг даван туулахын зэрэгцээ алдаа оноог эцсээ хүртэл даван туулсан эрэлхэг зоригтнуудыг үзэгчид мөн дэмжиж байв. Гэсэн хэдий ч ерөнхийд нь авч үзвэл Монголын боловсролын систем зөвхөн сурлагын амжилтад тулгуурлахын оронд сургуульд илүү оюуны илэрхийлэл, бүтээлч байдлыг дэмжих шаардлагатай байгааг ойлгож болно. Францын соёлд хүүхэд бага наснаасаа үзэл бодлоо илэрхийлэх, эргэн тойронд болж буй үйл явдлын талаар мэтгэлцэх, санал бодлоо чөлөөтэй илэрхийлэх зэрэгт хүмүүждэг. Ийм туршлага нь ирээдүйд Монголын залуучуудын өрсөлдөх чадварыг хөгжүүлэхэд сайнаар нөлөөлнө.

Хаалтын өдөр Сүхбаатарын талбайд Францын хөгжим, дуурийн тоглолт үзэгчдийг цуглуулсан наадам болов. Гэсэн хэдий ч дэлхийн хэмжээнд тахлын дараагаар зочлогчид төсөөлж байснаас цөөхөн ирсэн. Гэсэн хэдий ч соёлын үзэсгэлэн олон тооны хүмүүсийн анхаарлыг татаж, ижил төстэй олон хүмүүсийг нэгтгэсэн. Үзэсгэлэн худалдаанд эко аялал жуулчлал, эрчим хүч, хөдөө аж ахуй, боловсрол, судалгаа, шинжлэх ухаан технологийн салбарт үйл ажиллагаа явуулдаг франкофоны байгууллага, байгууллага, ресторан, бизнес эрхлэгчид оролцлоо. Монголын хаврын сэрүүхэн нарлаг тэнгэрийн дор хөгжилдөхөд оролцогчдын урмыг хугалсангүй.

Франц Монголын харилцаа 13- р зуунаас эхтэй бөгөөд Францын урчууд, уран барималчид, номлогчид хүйтнийг тэсвэрлэн, Монголын эзэнт гүрний нутаг дэвсгэрт амьдарч байсан ард түмний зан заншлыг мэдэрч, Монголын соёлын өв, түүхэнд үнэтэй хувь нэмэр оруулж байсан үе юм. Орчин үед Франц бол 1961 онд НҮБ-д элсэх үед Монгол Улсыг тусгаар тогтносон улс хэмээн хүлээн зөвшөөрсөн хамгийн өндөр хөгжилтэй орнуудын нэг юм. Одоогийн байдлаар Франц улс дэлхий дахинд хууль дээдлэх ёсыг бэхжүүлэх, уур амьсгалын өөрчлөлттэй тэмцэх тэргүүлэгч орнуудын нэг гэдгээрээ үлгэр жишээ үзүүлсээр байгаа нь Монгол Улсын хөгжлийн амин чухал асуудал юм.

Франкофоны соёлын өдрүүд бол соёл хоорондын яриа хэлэлцээний чухал хэсэг юм. Тэд харилцан ойлголцлыг хөгжүүлж, өөр өөр соёлын хооронд илүү эв найртай харилцааг бий болгодог. Нийгэмд соёлын олон янз байдал элбэг байгааг илэрхийлж, ухамсарлах нь ардчилал, хүний эрхийн чухал шинж тэмдэг юм. Франкофоны өдрүүдээс бид Монгол дахь соёлын олон ургальч үзлийг тэмдэглэх шинэ арга замуудын талаар эргэцүүлэн бодох боломжтой болсон. Төрөл бүрийн соёлын талаарх ойлголт, мэдлэг нэмэгдэх нь тухайн улсын иргэдийн амьдралын чанарыг дээшлүүлдэг. Үзэгчид, оролцогчид, зохион байгуулагчдын сэтгэл санаа, харилцааг баяжуулах нь улс үндэстнийг нэгтгэхэд тусалдаг.

Даяаршлын эрин үед соёл хоорондын яриа хэлэлцээ нь соёлын олон янз байдлыг хамгаалах, нандигнах чухал үүрэг гүйцэтгэдэг. Мэдээлэл, технологи нь хүн төрөлхтнийг бие биетэйгээ улам ойртуулахын хэрээр олон тооны уламжлал, газарзүйн онцлогоос үүдэн бий болсон танин мэдэхүйн баялаг нь нээлттэй сэтгэлгээтэй харилцаа холбоогоор цэцэглэн хөгжиж байна. Соёл хоорондын яриа хэлэлцээ нь энх тайвныг дэмжигч үүрэг гүйцэтгэдэг. Хэдэн өдрийн турш үргэлжилдэг соёлын арга хэмжээнүүд дуусмагц түр зуурын мэт санагдаж болох ч нийгмийн гишүүдэд үзүүлэх нөлөө нь удаан хугацааны туршид эерэг нөлөө үзүүлдэг. Тэд айдас, зөрчилдөөнийг үүсгэдэг сөрөг хэвшмэл ойлголт, өрөөсгөл ойлголтыг бууруулдаг. Соёлын өдрүүд нь хүмүүсийн итгэлийг бий болгож, сайхан сэтгэлийг бий болгодог.

Ариунаагийн Жаргалсайхан
2022 оны 3-р сарын 30-нд UB Post-д нийтлэгдсэн
Улаанбаатар

Share: